‘Uit de kast komen’. Oftewel: aan mensen vertellen dat je geen hetero bent, maar bijvoorbeeld wel homo, lesbisch of bi. De term bestaat omdat we er eigenlijk standaard vanuit gaan dat iedereen hetero is totdat je zelf aangeeft dat je een andere voorkeur hebt. Woensdag 11 oktober is het Coming-Out Day. Op deze dag vieren we dat iedereen mag zijn wie hij/zij/het is.
Coming out dag
Vandaag is het Coming-Out Day. Hoe meer mensen zorgeloos uit de kast kunnen komen, hoe minder deze dag eigenlijk nodig is. Jurre (30), Chanah (23), Eveliene (21) en Lucien (23) vertellen over hun coming-out, en geven tips over het ontdekken van je seksualiteit.
Uit de kast komen is voor velen een grote stap. Soms zijn de reacties enorm positief, maar helaas vallen ze soms ook flink tegen.
Wat vind jij ervan dat deze dag bestaat? Leg uit.
Begrijp je waarom deze dag in het leven geroepen is?
“Eigenlijk denk ik fack coming-out”
vier mensen over uit de kast komen uit een aflevering van ‘Spuiten en slikken’ van NPO3
Was er bij jou echt sprake van een coming-out? En zo ja, hoe ging dit?
Jurre: “Ja, er was wel degelijk sprake van een coming-out. Ik heb letterlijk mijn moeder opgebeld toen ik besefte dat ik verliefd was op een jongen. Het voelde ook heel erg als een uit-de-kast-kom-moment omdat ik echt dacht ‘nu gaat mijn leven veranderen’. Ik wist ook dat mijn moeder er honderdvijftig procent oké mee zou zijn. Daardoor heb ik er niet lang mee rondgelopen.”
Chanah: “Nee, niet echt een coming-out. Het ging heel geleidelijk bij mij. Ik ging gewoon tegen mensen vertellen met wie ik aan het daten was. En dat was toen met een vrouw. Maar toch voelde ook ik soms een beetje spanning hoor. Omdat ik het eigenlijk heel casual wilde vertellen maar er natuurlijk ook wel iets bij voelde.”
Eveliene: “Ja zeker, ik heb er ook best lang over gedaan. De eerste keer was bij mijn broer toen ik vijftien was. Daarna voelde ik mij niet echt opgelucht, dus blijkbaar was die zelfacceptatie er toen nog niet. Ik heb daarna nog een paar jaar gewacht tot dat wel het geval was. Toen ik een eerste date had met een meisje heb ik het mijn ouders verteld. Dat ging echt prima. Soms vond ik het lastig om het gesprek te beginnen. Wat ik dan altijd deed, was dat ik ze vooraf al een berichtje stuurde dat ik ze iets moest vertellen. Dan kon ik er niet meer onderuit.”
Lucien: “Ja, bij mijn moeder wel. Zij vond het in eerste instantie nog wat lastiger omdat ze bang was voor de vooroordelen van anderen. Mijn vader zei dat hij het al wist.”
Heb je tips voor mensen die hun seksualiteit aan het ontdekken zijn?
Jurre: “Voor ontdekken hoef je niet uit te kast te komen. Ontdekken hoort bij het leven. Het is belangrijk dat je tijdens het ontdekken niet teveel druk op jezelf legt. Voor ontdekken hoef je eigenlijk vrij weinig verantwoording af te leggen naar mensen. Dat doe je voor jezelf. Dat hoef je ook tegen niemand te vertellen, alleen als je dat leuk vindt. Je kan ook gewoon nieuwsgierig zijn naar dingen en achteraf denken ‘dit is niks voor mij’. Ik denk ook dat je bijvoorbeeld gay gedachtes kan hebben die puur een fantasie zijn en verder niet bepalend zijn voor de rest van je leven.”
Chanah: “Ik vond het heel fijn om naar gay series te kijken. Als je die representatie ziet voel je je er zelf ook comfortabeler bij. Plus dit kan in je eigen veilige omgeving. En probeer er voor jezelf niet meteen een label op te plakken. Ga gewoon lekker daten met wie je wil. Het wordt je waarschijnlijk wel vaak gevraagd, maar zet er geen druk achter als je het nog niet weet. Ik vind daarom de term ‘queer’ heel fijn omdat het een overkoepelende term is waarbinnen je als het ware vrij kan bewegen.”
Eveliene: “Het is wat makkelijk praten voor iemand die al uit de kast is. Ik weet nog dat ik wel eens Youtube filmpjes keek en dan zeiden mensen dat het wel goed zou komen. Ik dacht echt ‘hoe kan dit nou goed komen?’. Maar het komt écht goed. En als je nog thuis woont en je weet dat het een onprettig of onveilige woonsituatie oplevert als je uit de kast komt, zorg ervoor dat je iemand hebt om op terug te vallen. Dat is belangrijk.”
Lucien: “Gewoon lekker experimenteren. Het klinkt heel makkelijk maar het is wel zo. Als je het niet doet ga je het ook niet zeker weten. Als je het gevoel hebt dat het wringt, is dat wel een teken binnen jezelf dat je er iets mee moet gaan doen.”
Waarom is een Coming-Out Day nog nodig volgens jou?
Jurre: “Ik denk omdat het voor mensen toch nog een ding is, is het nodig. Ik denk dat als jij je er goed bij voelt en als je in een veilige omgeving zit, je niet een heel moment zou hoeven te maken van uit te kast komen. Maar ik snap wel dat als je een omgeving hebt die tijd nodig heeft om aan dingen te wennen dat het anders is. Je hoopt natuurlijk dat het in de toekomst oké is als je gewoon zegt wie je leuk vindt en dat dat het dan is. We komen er samen steeds meer achter dat liefde fluïde is. Eigenlijk is dat hele uit de kast komen veel te heftig voor iets dat zo komt en gaat. Daarom zou ik daar ook niet te veel een moment van maken.”
Chanah: “Aan de ene kant denk ik ‘fack coming-out’. Het zou geen ding moeten zijn en ik heb er zelf geen ding van gemaakt. Maar ik vind het ook een privilege om dit te zeggen. Sommige mensen hebben geen fijne omgeving waarin ze zonder zorgen hun seksualiteit kunnen ontdekken. Voor hen kan het fijn zijn om een dag te hebben waarop ze wellicht wat extra motivatie voelen. Maar het zou natuurlijk mooi zijn als het ooit niet meer nodig zou zijn.”
Eveliene: “Ik heb zelf niet per se veel aan een coming-out day gehad maar ik vond het wel altijd heel fijn dat er aandacht aan werd besteed. Dat ik dan wel voelde dat ik welkom was en dat mensen dit belangrijk vinden. Een soort van erkenning. Zeker nu het nog steeds niet als de norm wordt gezien en je dus wel nog uit de kast ‘moet’ komen. Daarbij kan het een fijne dag zijn om ook daadwerkelijk uit de kast te komen. Als jij dit heel lastig vindt heb je met deze dag wel een soort opstapje.”
Lucien: “Ik vind éigenlijk niet dat die nodig is. Als je hetero bent hoef je dit ook niet te doen. Waarom moet er één dag zijn. Voor gays is het iedere dag coming-out day, want je moet jezelf als queer zijnde constant verantwoorden voor het feit dat je op iemand anders valt dan ‘de norm’.”
Fijne Coming-Out Day aan iedereen die nog uit de kast wil komen, iedereen die al uit de kast is gekomen, iedereen die zich gezien voelt deze dag en iedereen daar tussenin.
Ieder jaar worden er op deze dag dingen georganiseerd om te laten zien dat we, zelfs als het niet helemaal snappen, het fijn vinden om zelf te mogen zijn wie we zijn, maar dat we dat ook anderen toewensen. Zo worden op meerdere plekken in het land regenboogvlaggen gehesen, trappen in de regenboogkleuren verlicht etc.
Coming out kast in het Atrium van Firda Emmeloord
Dit jaar staat in Emmeloord een Comingout-kast in het Atrium. Deze kast is bedoeld om aandacht te vragen voor deze dag en om te laten zien dat we iedereen op onze school toewensen dat ze kunnen zijn wie ze willen zijn. Want als we gewoon aardig tegen elkaar zijn en elkaar met respect behandelen, dan kan dat toch ook?! Soms snappen we elkaar niet.. ook dat kan. Misschien kun je dan een belangstellende vraag stellen?
In en om de kast kun je filmpjes kijken, nadenken over vragen die gesteld worden, een QR code scannen, verhalen lezen van jongeren die vertellen over hun ervaringen die ze hadden toen zij uit de kast kwamen en je kunt ook iets achterlaten; een wens, een steuntje in de rug voor een ander, een vraag stellen, je mening.. Je kunt alles zeggen en vragen, als het maar met respect is. Respect is the key!
